top of page

Rocznica wysiedlenia ludności żydowskiej z Aleksandrowa.

O aleksandrowskich Żydach mało już kto pamięta, a przecież przed II wojną światową było ich dużo w naszym mieście. Istnieje przecież wiele historycznych informacji o tym. Sam wielki przemysłowiec łódzki, Izrael Poznański także urodził się w Aleksandrowie. Dziś przypada rocznica, która zapisana jest jako data początku końca istnienia miasta trzech narodów.


Jedyną pamiątką dziś jest cmentarz przy ulicy Górnej, który przypomina nam, o życiu ludności żydowskiej w naszym mieście. Tablica w niezrozumiałym języku nic nie mówi przeciętnemu przechodniowi i prawdopodobnie napływowi nie wiedzą, że taki cmentarz istnieje.

Spoglądając na to miejsce warto przypomnieć, co wydarzyło się 27 grudnia 1939 roku. To zajście doskonale opisuje w książce "Aleksandrów miasto trzech narodów" Samuel Krakowski:


"...W środę, 27 grudnia o 7 rano rozpoczęło się wypędzanie z mieszkań na rynek całej ludności żydowskiej, od starca do niemowlęcia. Ogłoszono przy tym, że ktokolwiek pozostanie w swoim mieszkaniu po godzinie 8, zostanie rozstrzelany. Od zgromadzonych Żydów zażądano oddania kluczy od swoich mieszkań pod groźbą najsurowszych represji. Już na kilka dni przed wygnaniem ludności żydowskiej miejscowi Niemcy zorganizowali straż wokół miasta, ażeby nikt z Żydów nie mógł samowolnie zawczasu opuścić miasta i wywieźć jakąkolwiek cząskę swojego dobytku.

Przy dużym mrozie rozpoczął się pieszy marsz trzytysięcznej kolumny wygnańców w kierunku Głowna. Wygnańców eskortowała jednostka SS-manów oraz grupa miejscowych Niemców. Dla zastraszenia gęsto strzelano w kierunku nie nadążających w marszu. Na skutek panującego zimna padały pierwsze ofiary, szczególnie wśród dzieci..."*


Większość wypędzonych po dotarciu zginęła w hitlerowskich obozach zagłady. Ci co przeżyli wojnę wyjechali m.in. do USA i Izraela. Nikt jednak nie osiedlił się ponownie w Aleksandrowie...







*Cytowany fragment pochodzi z książki "Aleksandrów Łódzki Miasto trzech narodów" pod redakcją Janusza Wróbla. Wydawnictwo "ALEKS", 2003

Najnowsze artykuły
Archiwum
Podążaj za nami
bottom of page